معاونت غذا و دارو

ممكن است در ايام تعطيلات عيد دسترسي شما به داروخانه هاي روزانه به دليل تعطيلي آنها مقدور نباشد ولي هميشه دسترسی به داروخانه هاي شبانه روزي و برخي داروخانه هايي كه به صورت شيفت از پيش تعيين فعال می باشد وجود دارد. لذا بايد توجه كرد:

1-   چنانچه شما و يا بستگانتان، به دلیل ابتلا به بیماری مزمن، دارويي را به صورت مرتب مصرف مي كنيد، مطمئن شويد دارو را به حد نياز و تا پايان تعطيلات و ضمن سفر در اختيار داريد. چرا كه بسياري از داروها مانند داروهاي ضد تشنج، داروهاي بيماريهاي قلبي و فشارخون، داروهاي ضد افسردگي و اختلالات عصبی، داروهاي ضد ديابت و چربي خون و برخي داروهاي مسكن و همچنين آنتي بيوتيك ها، بايد مرتب مصرف شوند و قطع ناگهاني اين داروها، بيمار را دچار مشكل خواهد کرد.

2-   چنانچه به امارات متحده عربي (دبي، شارجه، ابوظبي) و یا عربستان سفر مي كنيد، از همراه بردن داروهاي آرامبخش مانند داروهاي ديازپام، اگزازپام، لورازپام و...، داروهاي مسكن كدئين دار (مانند استامينوفن كدئين، اکسپکتورانت کدئین) و تركيبات روانگردان جداً اجتناب نمائيد. براساس قوانين اين كشور، متهمين به حمل اين داروها با مجازات سنگيني مواجه خواهند بود. در صورت نیاز به مصرف این داروها، نسخه پزشک معالج را همراه داشته باشید و یا نسبت به جایگزینی داروها با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.

3- چنانچه به برخي از كشورهاي افريقايي و يا آسيايي سفر مي كنيد مطمئن شويد كه آيا تزريق واكسن خاصي (مانند مننژیت ویا تب زرد) پيش از سفر مورد نياز است يا خير.

4-جهت پيشگيري از گزش حشرات در محيط هاي گرم و مرطوب و استوایی، پشه بند، حشره كش هاي خانگي و يا پماد و اسپری دافع حشرات همراه داشته باشيد.

5- همراه داشتن جعبه كمك هاي اوليه، خصوصاً در مورد خانواده هايي كه فرزند خردسال دارند، همچنين همراه داشتن پوشک، شيرخشك شيرخوار، درجه تب، داروهاي بدون نسخه مانند شربت تب بر، شربت سرماخوردگی، قطره و يا شربت مولتي ويتامين و آهن، پماد سوختگی، پنبه و گاز استریل و ديگر داروهايي كه كودك در حال مصرف مي باشد در طي سفر ضروري مي باشد.

6-   در خصوص بيماران ديابتي كه انسولين تزريق مي كنند توجه به موارد زير در هنگام سفر (براساس توصيه هاي مركز تحقيقات غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران)، ضروري مي باشد:

7- فراهم نمودن انسولين و داروهاي مصرفي و سرنگ براي تمام مدت سفر.

8- همراه داشتن دستگاه يا نوار كنترل قند خون، قند حبه اي، نبات، بيسكوئيت و آب ميوه براي درمان كاهش احتمالي قند خون. همراه داشتن ميان وعده مناسب (مانند ميوه و ساندويچ كوچك).

9- در خصوص بیماران مبتلا به فشار خون بالا، بهتر است دستگاه فشار سنج و داروهای مصرفی همراه بیمار باشد و از مصرف مواد غذایی حاوی نمک مانند آجیل و تنقلات و مواد غذایی چرب خودداری شود.

6- در صورت ابتلا به برخی از بیماری ها مانند صرع، سابقه بیماری های قلبی و...... ، همراهان را در جریان بیماری و داروهاي مصرفي خود قرار دهيد.

 7- چنانچه شما و یا بستگانتان، به دلیل ابتلا به بیماری مزمن، دارویی را به صورت مرتب مصرف می کنید، مطمئن شوید دارو را به حد نیاز و تا پايان تعطيلات و ضمن سفر در اختيار داريد. چرا که بسياري از داروها مانند داروهاي ضد تشنج، داروهاي بيماريهاي قلبي و فشارخون، داروهاي ضد افسردگي و اختلالات عصبي، داروهاي ضد دیابت، چربی خون و همچنین آنتی بیوتیک ها، باید مرتب مصرف شوند و قطع ناگهانی این داروها، بیمار را دچار مشکل خواهد کرد.

8- در صورت امکان هنگام سفر نسخه معتبر از پزشک مربوط به داروهای مصرفی و یا کپی آن را همراه خود داشته باشید تا در صورت نیاز بتوانید دارو را از داروخانه تهیه کنید.

9- فقط از طریق داروخانه‌ها، داروی موردنیاز خود را تهیه کنید و به هیچ عنوان آن را از افراد، اماکن و یا مراکز غیر رسمی خریداري نکنيد.

10- در مواقعی که دارو باید با غذا مصرف شود آب و میان وعده غذایی همراه خود داشته باشید. به نکات توصیه ای درج شده بر روی بسته بندی و بروشور دارو توجه کنيد.

11- بهتر است یک کیف دستی به همراه داشته باشید و داروهای خود را در کیف دستی حمل کنید تا در حین سفر در صورت لزوم از آنها استفاده کنید. اين مساله بويژه در مسافرت هاي هوايي حائز اهميت است و توصيه مي شود از قرار دادن داروها در چمداني که به قسمت بار سپرده مي شود به علت احتمال نياز به دسترسي سريع خودداري شود.

12- حتی الامکان دارو را در بسته بندی اصلی خود حمل نمائید. این اقدام به تشخیص ساده تر داروها و جلوگیری از سردرگمی هنگام مصرف داروها کمک می کند.

13- از مصرف داروهای آرام بخش، کدئین دار، آنتی هیستامین وخواب آور قبل و هنگام رانندگی خودداری نمائید.

14- در صورتیکه فشار خون بالا دارید، بهتر است دستگاه فشار سنج و داروهای مصرفی خود را همراه داشته باشید و از مصرف مواد غذایی حاوی نمک مانند آجیل و تنقلات و مواد غذایي چرب خودداري نمائيد.

۱۵- چنانچه ضمن حرکت اتومبیل، قطار، کشتی و یا هواپیما، دچار سرگیجه و حالت تهوع می شوید، به خاطرداشته باشید افراد بزرگسال با مصرف ۱ یا ۲ قرص ۵۰ میلي گرمي "ديمن هيدرينات"، نيم ساعت قبل از شروع سفر ، مي توانند عوارض ناشي از حرکت مانند تهوع و سرگیجه را برطرف کنند. در صورت ضرورت می توان مصرف این قرص را هر ۶-۴ ساعت تکرار کرد که البته باید توجه داشت که در طول ۲۴ ساعت نباید بیشتر از ۸ عدد قرص مصرف شود. در صورت بارداری یا شیردهی، با داروساز يا پزشک مشورت نماييد.

۱۶- جعبه کمک‏های اولیه را همراه خود داشته باشید، علاوه بر داروها، لوازم مصرفی مثل چسب زخم، پنبه گاز استریل و بتادین را در آن قرار دهید.

۱۸- در صورت سفر به مناطق با آب و هوای گرم و مرطوب استوایی که حشرات زیادی وجود دارد، از همراه بردن پشه بند و کرم دور کننده حشرات فراموش نکنید اما باید توجه داشت استفاده دائم از این مواد سبب حساسیت بیشتر مي‏شود.

۱۹- به شرایط نگهداری داروها که معمولا روی جعبه آن ها نوشته شده، دقت کرده و آنها را رعایت نمائید همچنین می توانید نحوه نگهداری داروها را از دکتر داروساز، هنگام تحویل گرفتن دارو از داروخانه بپرسید. داروها را در جای خشک و خنک و به دور از تماس مستقیم با نور خورشید نگهداری کنید. به عنوان مثال داروهای خود را در اتومبیلی که زیر نور آفتاب پارک شده و یا در شیشه عقب اتومبیل قرار ندهید، زیرا گرمای محيط باعث مي‌شود ترکيبات موجود در دارو به ويژه شربت‌ها و قطره‏هاي خوراکي تغيير ماهيت پيدا کند و باعث بروز مسموميت‌ دربيمار شود.

۲۰- در خصوص داروهای یخچالی می توان آنها را در یک کیسه، پاکت یا بسته عایق قرار داده و در کنار آن از یخ های ژله اي، آب فريز شده در بطري هاي پلاستيکي، يخ خشک و ... استفاده نمود. به عنوان مثال قرارگرفتن انسولین در دمای خیلی بالا و یا دمای خیلی پائین منجر به تخریب آن مي شود در حالي که فرآورده هاي باز شده در دماي اتاق به مدت ۲۸ الي ۳۰ روز قابل نگهداري است. ويال ها و کارتريج هاي قلم انسولين که در طول سفر باز نشده بايد در يخچال نگهداري شود.

۲۱- تاریخ انقضاء داروها را کنترل کنید تا مطمئن شوید در طول سفر داروها منقضی نمی شوند. تاریخ انقضاء معمولا به تاریخ شمسی یا میلادی روی جعبه مقوایی داروها، همچنین در انتهاي ورقه‏هاي آلومينيومي بسته بندي قرص‏ها و کپسول‏ها، بر روي شيشه آمپول و ويال‏هاي تزريقي و درخصوص پمادها و کرم‏هاي موضعي بر روي انتهاي تيوب پماد و کرم حک شده است.

 بطور کلی در صورت نیاز می توانید سوالات خود را در زمینه اطلاعات دارویی و موارد مسمومیت، با موضوعات ذیل و با کارشناسان مراکز اطلاع رسانی داروها و سموم به شماره تلفن 190 درمیان بگذارید:

·        نحوه نگهداری و مصرف صحیح داروها

·        تداخل مصرف همزمان داروها با هم و با مواد غذایی

·        مصرف داروها در دوران بارداری و شیردهی

·        عوارض جانبی ناشی از مصرف داروها

·        سازگاری و نحوه اختلاط داروهای تزریقی

·        مسمومیت با داروها، سموم و مواد شیمیایی، گیاهان و گازهای سمی، گزیدگی ها