معاونت غذا و دارو

زنجـبیل یا زنجفیل یا شنگویر یک گیاه خوراکی، ادویه و گیاه دارویی است. زنجبیل از گیاه زرد رنگ دارای رگه‌های بنفش با نام علمی Zingiber officinale بدست می‌آید. اگرچه معمولاً از زنجبیل به عنوان ریشه آن گیاه نام برده می‌شود ولی در اصل قسمت مورد استفاده گیاه ساقه متورم شده زیرزمینی آن است که «ریزوم» نام دارد. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که زنجبیل حاوی ترکیباتی است که خواص ضدسرطانی دارند. محققان مشاهده کرده‌اند که زنجبیل با سلول‌های سرطانی تخمدان مقابله می‌کنند. نتایج بررسی‌های دیگر نیز نشان می‌دهد که مصرف زنجبیل تازه باعث کاهش التهاب‌های کولون (روده) می‌شود. بررسی‌ها نشان داده‌اند که زنجبیل می‌تواند باعث جلوگیری از تهوع بارداری و تهوع ناشی از عمل جراحی و شیمی درمانی شود، مطالعات بالینی در لندن انجام شد نشان داد مصرف یک گرم پودر زنجبیل در جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ بعد از عمل جراحی به اندازه داروهای آرام‌بخش مرسوم مؤثر است. خاصیت گرم‌کنندگی و فعال کنندگی زنجبیل آن را به عنوان شفابخش خانگی معرفی کرده‌است. زنجبیل را می‌توان به آب گرم اضافه کرد و در مواقع سرمازدگی پاها را در آن قرار داد. در مواقع دندان درد می‌توان آن را جوید و هنگام گلو درد از غرغره آن استفاده کرد. همچنین برای درمان سرماخوردگی آن را به آب گرم، لیمو و عسل افزود. اگر علاقه‌ای به استفاده از این محلولها ندارید می‌توانید آن را پس از خرد کردن برای تسکین سردرد به ناحیه پیشانی بمالید؛ روغن زنجبیل را می‌توان با روغنهای دیگر رقیق کرده و برای تسکین دردهای ناشی از کشیدگی ماهیچه آسیب دیده روی آن ماساژ داد تا گردش خون را بهبود بخشیده و باعث تسکین درد شود. دلیل سودمند بودن زنجبیل اجزای تشکیل دهنده اصلی زنجبیل شامل نشاسته، اسانسها مانند زینجیبرن (zingiberen) که به زنجبیل بوی خاص مید هد، و رزین است. بیشترین ارزش درمانی زنجبیل به واسطه ترکیبات ادویهای آن یعنی جینجرول‌ها (Gingerols) است که طعم تند و سوزاننده آن ناشی از آنهاست، اگرچه هنوز طرز عمل آن مشخص نیست. معرفی دو فرآورده گیاهی: زینتوما: هر کپسول محتوی ۲۵۰ میلی گرم گرانول پودر ریزوم زنجبیل است. برای درمان استفراغ های دوران بارداری روزانه ۴-۳ کپسول توصیه می شود ولی از ۴ عدد کپسول که معادل یک گرم زنجبیل خشک می باشد تجاوز نگردد. برای پیشگیری از استفراغ های ناشی از مسافرت بزرگسالان و اطفال بالاتر از ۶ سال یک کپسول نیم تا یک ساعت قبل از حرکت میل نمایند. جهت درمان آرتریت روماتوئید و استئوارتریت بزرگسالان یک کپسول ۳ تا ۵ بار در روز پس از غذا جهت درمان آرتریت روماتوئید کودکان و نوجوانان بالای ۶ سال یک کپسول ۲ تا ۳ بار در روز قطره خوراکی زنجبیل (Ginger oral drop): مشخصه ها : - کمک به تقویت قوای جنسی - کمک به پیشگیری و بهبود تهوع و استفراغ ناشی از بیماری مسافرت و بارداری روش مصرف : چنانچه فرآورده را به عنوان تقویت کننده قوای ( ج ن س ی ) مصرف می نمایید، 3 تا 5 قطره قبل از خواب در یک لیوان آب یا شربت حل کرده و میل نمایید. مصرف این فرآورده تا حصول نتیجه مطلوب می تواند ادامه یابد. در صورتی که فرآورده را جهت بیماری مسافرت مصرف می نمایید، 1 ساعت قبل از حرکت 3 تا 5 قطره و همان مقدار هنگام حرکت توصیه می شود، چنانچه مسافرت طولانی باشد هر 4 تا 5 ساعت دوز مذکور را تکرار نمایید. مقدار مصرف این فرآورده برای بهبود تهوع زمان بارداری نیز 3 تا 5 قطره چند بار در روز می باشد.